We kennen de dieprode saffraanstampers voornamelijk uit het oosten van Iran. "The best quality” zeggen ze daar altijd. Logisch dat mijn nieuwsgierigheid werd gewekt toen men in Marokko ook beweerde ‘the best quality of saffron’ te hebben. Tijd voor onderzoek.
Het dorpje Taliouine in de provincie Taroudant is beroemd om haar saffraanproductie. Vanuit Taroudant is een dagtripje naar Taliouine snel geregeld. Met de lokale bus rijden we ruim 100 km oostwaards. Het platteland van Marokko openbaart zich en we zien uitgestrekte velden met argan- en olijfbomen. De geiten snoepen van de argannoten en hier en daar loopt een kudde kamelen. Het vlakke land maakt al snel plaats voor wat ruiger landschap en rotsige heuvels.
Na een kleine 2 uur komen we aan in Taliouine. De plaats telt ongeveer 6000 inwoners, maar gedurende de dag passeren er vele honderden meer want het is een populaire aanlegplaats op de route tussen Agadir en Ouarzazate. Rijen oude Ford Transits staan langs de hoofdweg. Volgepakt met families die op weg zijn naar het oosten of het westen. Ook de imperials zijn volgestouwd met stapels dozen met goederen, eten en een schaap. Dat is voor later op de BBQ.
Naast de transfer-sfeer is de saffraansfeer alom aanwezig. De lokale apotheek heet uiteraard ‘Safran Pharmacie’, het restauraunt, de winkels en het hotel heten ook ‘Safran’ op één hotel na dat ‘D'or Rouge’ heet .... maar ja het ‘rode goud’ is uiteindelijk ook saffraan. De puien van de winkels zijn paars, dieprood en of knalgeel.
Eerst maar even iets eten. Restaurant A Safaran met haar bonte schaduwrijke terras en flinke rokende grill nodigt uit tot een heerlijke lunch met een smakelijke tajine en een koelvers vruchtensapje. Een groepje toeristen denkt daar ook zo over. Zij willen echter eerst de lambchops in de keuken checken. Dat kan. De gezelligheid van het terras staat het groepje weliswaar aan maar de keuken niet en daarom kopen ze eerst een paar lappen lamsvlees bij de slager aan de overkant. De restauranteigenaar roostert het vlees vervolgens lekker op de barbecue voor ze gaar en zo is iedereen tevreden.
Tijd voor de saffraanexpeditie. In het fraaie roze pand ‘Dar Azaafarane’, ‘het huis van de saffraan’ is een saffraancoöperatie gehuisvest die de saffraanteelt in de regio beheert.
Bij binnenkomst ruik je meteen de typische saffraangeur en overal zijn foto's, banners en informatieve platen en vitrines over de bloem en de teelt. Het meest bekend is saffraan als kruid in de keuken. Niet alleen de knalgele kleur maar ook de heilzame werking ervan kennen we. Saffraan is overal goed voor; voor de bloedsomloop, het is een antidepressivum, het bevat antioxidanten, is goed voor de potentie en nog veel meer. Naast de culinaire betekenis wordt saffraan gebruikt voor het kleuren van wol, verf en kleden.
Natuurlijk ontbreken de verkoopvitrine's met het ‘rode goud’ niet. Het wordt per gram aangeboden en verpakt in mooie potjes en doosjes. De prijs is ongeveer 3 euro per gram. Dat komt overeen met de prijs in Iran. De saffraanteelt zelf vindt buiten het dorp plaats en is in handen van een paar families die elk jaar zo'n 6 km2 saffraan telen. Ieder jaar tussen november en mei worden de saffraankrokusbolletjes veredeld. De bollen gaan eind van de zomer de grond in en de oogst vindt eind oktober en november plaats.
Voor 1 kilo saffraan zijn ongeveer 400.000 bloemen nodig. De bloemen worden handmatig geplukt en en uit elke bloem worden de 3 saffraanstampers gehaald die vervolgens worden gedroogd. Het is enorm arbeidsintensief en er zullen ongetwijfeld veel bewoners worden ingezet om in een korte tijd al die saffraanstampers te verzamelen.
Hoeveel opbrengst van de oogst naar de familie gaat en hoeveel naar het collectief werd me niet helemaal duidelijk. Het is in ieder geval wél duidelijk dat de meeste inwoners van Taliouine een ‘saffraanstampertje meepikken’ van de hele handel. De oogst wordt ieder jaar uitbundig gevierd met een Saffraan Festival. Het hele dorp is versierd in de paarsrode tinten er er wordt gefeest met veel muziek, dans en lekker knalgeel eten.
©Dionne Delnoy
05-07-2019
Heb je deze blog met plezier gelezen? Klik dan op het hartje.