Een wandeling door een Marokkaanse palmerie is een goed begin van de ochtend of een welkome onderbreking van een reisdag. We lassen deze wandelingen dan ook graag in in ons reisprogramma.
Een wandeling door een Marokkaanse palmerie is een goed begin van de ochtend of een welkome onderbreking van een reisdag. We lassen deze wandelingen dan ook graag in in ons reisprogramma. We wandelen in diverse regio's om de eigenheid van elk gebied te ontdekken.
Een palmerie is een vruchtbare strook grond, meestal gelegen aan een rivier of watertje op het platteland waar de Marokkaan zijn tuin en akkers heeft. Het zijn kleine percelen van ca. 60m2 (al naargelang de grootte van de familie). De teelt op de percelen is heel divers. Er zijn fruitbomen zoals vijgen en abrikozen en natuurlijk granaatappels. Ook komen we diverse groentes tegen zoals kool en mais. Door het gevarieerde telen hebben de families het hele jaar door voldoende te eten of voldoende verse producten om in te maken. Tenminste ... als er genoeg water is. Dat is ieder jaar weer een strijd. Door de hele palmerie zijn kanaaltjes gegraven die alle tuinen moeten bevloeien. Er wordt goed samengewerkt door alle families. Iedereen mag bij schaarste een bepaalde hoeveelheid water aftappen en houdt rekening met de beperkte beschikbaarheid van water en gunt elkaar de bevloeiing. Mocht dit toch eens misgaan dan is er een soort van ‘tuinraad’. Deze bestaat uit zes tuinders die kunnen worden geraadpleegd bij een eventueel geschil. Dat kan zijn dat iemand zich een te groot perceel toegeëigend heeft, of als er iemand zijn ezel teveel laat grazen of lopen op iemand anders stuk grond. De tuinraad beoordeelt de zaak en doet een uitspraak. En net zoals bij onze Nederlandse rijdende rechter ‘zullen ze het hiermee moeten doen’. Het valt ons op dat er zeer kleinschalig, gevarieerd en vooral duurzaam wordt gewerkt. Alles wat groeit en bloeit krijgt een bestemming en ook afval wordt verwerkt. Zo gebruikt men van de maïs de kolven voor het eten en de stengels en bladeren worden gedroogd en gebruikt als bodembedekker voor de veestal of voor het opstoken van vuur. Door de gevarieerdheid van het akkergebruik is er het hele jaar productie en dus ook werk. Want veel werk is het wel. Overal zien we, zoals op meer plekken op de wereld, voornamelijk vrouwen die planten, wieden en snoeien. Foto's maken is niet toegestaan, dus we moeten de fraaie kleurige plaatjes goed in ons geheugen opslaan.
Alles is biologisch en nergens wordt kunstmest gebruikt. Kennis van de natuur en juiste beplanting maakt het gebruik van bestrijdingsmiddelen overbodig. Zelfs de palmbomen die tegenwoordig worden bedreigt door een virus worden op natuurlijke wijze behandeld om verspreiding en sterfte te voorkomen. De ezels worden gebruikt om de oogsten en materialen te versjouwen. Hun uitwerpselen worden gedroogd en weer als mest op het land uitgestrooid. Aan het einde van de oogsttijd plant men luzerne. Hiermee geeft men de grond weer zijn vruchtbaarheid terug. Nadat de luzerne zijn werk heeft gedaan wordt het gewied en aan het vee gegeven als lekkernij
Naast het feit dat een wandeling in de palmerie heel rustgevend is, is het er ook heerlijk koel tussen de bomen en struiken. Vooral in de meer zuidelijke palmerieën waar zowel de dadelpalmen als de vruchtbomen voldoende koelte geven. De wandelingen in de palmerie zijn een uitstekende manier om dichtbij het echte Marokkaanse plattelandsleven te komen en een voorbeeld hoe kleinschalig en natuurlijk tuinen tot vruchtbaar resultaat kan leiden.
©Dionne Delnoy
Wil jij ook eens wandelen door zo'n palmerie? Zie onze rondreizen naar Marokko.